Week 2

Maandag 9 maart 2009

Deze week wordt de eerste echte volledige week stage in het Coast Province General Hospital. Zoals eerder vermeld is dit het ziekenhuis voor de armere Kenianen. De mensen met geld kunnen beter terecht in de talrijke privéklinieken. Deze klinieken hebben min of meer dezelfde faciliteiten als in het Westen.

Deze eerste dag van de week heb ik voornamelijk de ‘assessments’ bijgewoond en meegedaan. De hoogzwangere vrouw komt zich hier aanmelden en wordt dan onderzocht. Men vraagt naar specifieke klachten zoals beginnende weeënactiviteit, uitstralende rugpijn, vermoeidheid, vruchtwaterverlies, activiteit van de foetus, gezwollen voeten,…. Door middel van een uitwendig onderzoek van de zwangere buik wordt de ligging van de foetus bepaald. Men schat daarnaast ook de zwangerschapsduur en beoordeelt de graad van indaling van het hoofdje. Met de foetoscoop wordt er geluisterd naar de foetale harttonen. Hoe rap slaat het hartje? Is de hartslag regelmatig? Vervolgens wordt er een vaginaal onderzoek uitgevoerd. Men beoordeeld men de cervix (verstrijking, dilatatie, weekheid), de al dan niet bomberende vruchtvliezen, het voorliggende deel (meestal het hoofdje), de graad van indaling en de bekkenring. De bloeddruk wordt genomen en in sommige gevallen een bloedstaaltje. De bloedresultaten worden gecontroleerd. Is de zwangere HIV reactief? Staat zij onder therapie? Kan de zwangerschap gecompliceerd worden door specifieke infecties zoals syfilis en hepatitis. Wat is de rhesusfactor van de zwangere vrouw en heeft zij al dan niet haar profylaxe gekregen voor mogelijke rhesusimmunisatie? Men schrijft alle bevindingen op in een schriftje dat de zwangere bij zich heeft. De zwanger wordt dan ofwel na een paar uur terug verwacht of schuift door naar de ‘labour ward’. Als er specifieke medicatie genomen moet worden, kan die vaak pas achteraf door de ‘relatives’ (familie) worden meegebracht. Als de onderzoeken of de medische handelingen niet betaald kunnen worden, wordt dit op een papiertje geschreven en wordt dit achteraf betaald (lees: als de nodige fondsen vergaard zijn). Dit gebeurt vaak ook door die ‘relatives’.

Het verloskwartier in dit ziekenhuis kan min of meer beschouwd worden als een tertiair centrum, waardoor men heel specifieke zwangerschapspathologieën kan zien. Er zijn veel doorverwijzingen vanuit andere ziekenhuizen omwillen van een niet vorderende indaling, een slechte progressie van de dilatatie van de cervixmond, slechte conditie van de zwangere, foetale nood, …. Wederom een geval van eclampsie gezien.

Een andere fenomeen is de omgang met steriele handschoenen. Met steriele handschoenen wordt er zeer kwistig omgesprongen. Deze handschoenen worden voor vele handelingen gebruikt die niet meteen steriliteit vragen. Als je je bedenkt dat er soms een tekort is van dergelijke handschoenen doet dit wel eens de wenkbrauwen fronsen. In dergelijke gevallen is men wel genoodzaakt om niet steriele handschoenen uit te voeren. Een andere mogelijkheid is het onderzoek uitstellen tot er een paar steriele handschoenen gevonden wordt. Het begrip ‘steriliteit’ wordt trouwens ook niet altijd heel strikt genomen. Men moet het begrip steriliteit zeker met een korreltje zout nemen. De zorgverstrekkers proberen hier wel op te letten, maar dikwijls wordt het toch achterwege gelaten. Men moet soms echt wel eens de ogen dichtknijpen in dergelijke toestanden.

Naar horen vertellen gaat er heel dikwijls een operatie niet door omdat de patiënt niet komt opdagen en meestal is dit omdat hij/zij de operatie niet kan betalen. Voor andere ingrepen is het materiaal soms niet aanwezig. Het gebeurt ook wel eens dat de (steriele) schorten, de mondmaskers of de mutsjes om het haar af te dekken op zijn, waardoor men niet verder kan werken en de operatie uitgesteld moet worden.