Donderdag

Volgens afspraak hadden we vandaag weer les van Dr. Mandaliya. Dit keer ging het over tuberculose (TBC). Tuberculose is de ziekte van de arme mensen. Men ziet ook vaak de combinatie HIV en TBC. Mensen met HIV hebben een zeer zwakke weerstand, ze zijn zeer vatbaar voor infecties. Daarbovenop komt dat arme mensen heel dikwijls met een heleboel mensen samen onder één dak worden en dat er zo al heel vlug sprake kan zijn van een endemie. We kregen uitleg over de fysiopathologie, de kliniek, de verschillende uitingen van TBC (o.a. pulmonaal, cardiaal, cerebraal, gastro-intestinaal, …), de diagnostiek en de behandeling van tuberculose.

Sinds onze komst was er nog geen druppel regen gevallen. Daar kwam vandaag verandering in. Gedurende de voormiddag heeft het bij momenten gestortregend. De regen kwam met bakken uit de hemel.

Intermezzo: Het Keniaanse klimaat

Kenia kent enorme verschillen in topografie en klimaat: pieken met eeuwige sneeuw maken plaats voor woestijnen en door palmen geflankeerde stranden, alsmede glooiende savannen, alpiene hooglanden en de maanlandschappen in het noordoosten.

Omdat het land op de evenaar ligt, zijn er geen seizoenen. De dagen zijn er zonnig en heet, maar de nachten kunnen koel zijn.

Als stelregel kan men de volgende periode-indeling aanhouden:

januari en februari: droog
maart tot en met mei: nat (‘lange regens’)
juni tot en met september: droog
oktober tot en met december: nat (‘korte regens’).

Aan de kust is het altijd (tropisch) heet; de gemiddelde temperatuur is 27-31°C. de gemiddelde dagtemperatuur in Naïrobi is 21-26°C. de temperatuur op de andere plaatsen hangt af van de hoogte. De maanden juli en augustus worden de Keniaanse winter genoemd.

Na de les van Dr. Mandaliya werd ik weer verwacht op de ‘labour ward’. Vandaag had ik de mogelijkheid om enkele praktische examens van de studenten verpleegkunde (‘nurses’) mee te volgen. Ze moeten in totaal 4 praktische examens afleggen tijdens hun stage op het verloskwartier. Zo moeten ze een zwangere vrouw prenataal grondig onderzoeken, een bevalling in goede banen lijden en de placenta adequaat onderzoeken, een episiotomie hechten, de pasgeborene opvangen en de postnatale zorgen kunnen toedienen. Dit is echt allemaal veel uitgebreider en grondiger dan bij ons. De studenten hebben misschien niet zoveel kennis als de studenten in België, maar ze hebben wel veel meer praktische vaardigheden. Dit mis ik wel enorm in onze opleidingen. Je leert bij ons pas een bevalling te begeleiden als je van plan bent om te specialiseren in verloskunde. Een gemiste kans voor velen! Nu ook is het niet gemakkelijk om jezelf op te dringen en zelfstandig een bevalling op te volgen, want deze studenten moeten allemaal hun examen kunnen afleggen en ze zijn met heel wat. Voor ze hun examen afleggen moeten ze bovendien ook eerst een paar bevallingen van zeer nabij gevolgd hebben. Dit maakt het niet evident om mijn persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen!

’s Middags heb ik op ‘theatre’, het operatiekwartier boven de ‘labour ward’ waar ze keizersneden uitvoeren, gegeten. Ik zou daar elke middag kunnen gaan eten. De pot schaft echter wel een hele week hetzelfde voedsel. Dit is een mengeling van rijst, kolen en rundsvlees. Vandaag heb ik daar ook voor de eerste maal de Keniaanse thee gedronken. In het Kiswahili wordt dit ‘chai’ genoemd. Dit is heel zoet, melkachtig aftreksel van theebladeren.

Intermezzo: De Keniaanse thee - chai

Kenianen zijn grote liefhebbers van ‘chai’ en drinken die de hele dag. Thee wordt in heel Kenia met veel melk, suiker en soms kruiden gedronken. Wanneer men geen melk (‘bila maziiva’) of geen suiker (‘bila sukari) in de thee wilt, moet men dit duidelijk kenbaar maken.

Het is leuk om te weten dat het woord ‘chai’ ook de betekenis van fooi of steekpenningen heeft. Thee komt oorspronkelijk uit China en werd voor het eerst in 1903 in Kenia verbouwd. Pas twintig jaar later werd dit een commercieel interessante onderneming. Tegenwoordig is thee één van de belangrijkste exportproducten en de grootste plantages bevinden zich rond de stad Kericho, die de ‘theehoofdstad’ van Kenia wordt genoemd.

Bezoekers moeten alert zijn bij het bestellen of aannemen van een kop thee, omdat het Keniaanse concept van thee sterk afwijkt van het begrip dat wij van dit drankje hebben. Traditioneel worden de theebladeren met melk in een grote pot gekookt en wordt het mierzoete en bijna melkwitte aftreksel gloeiend heet uitgeserveerd. Als men hier niet zo van houdt, kan men ook naar ‘black tea’ vragen, die ook door vele Kenianen wordt gedronken. Als men in een restaurant thee bestelt, krijgt men een pot met lauw water waar een theezakje in drijft en daarnaast een kannetje met melk. Als men eens een oer-Engels kopje thee wilt drinken, dan bestelt men ‘British tea, very hot please, with cold milk’.

’s Avonds zijn we nog naar de bar naast de Nakumatt, het winkelcentrum, geweest. Elke donderdag is het ‘Thirsty Thursday’! Als men 2 biertjes besteld, krijgt men een derde gratis. Cheers!